Algemene Beschouwingen: kiezen voor de menselijke maat
Bij de Kadernota bepaalt de Raad de grote lijnen van het beleid voor het volgende jaar: waar liggen de uitdagingen en waar moet de gemeente op inzetten. Bij de algemene beschouwing kunnen we reflecteren op wat écht belangrijk is. Als ChristenUnie vinden we dat er meer aandacht moet komen voor de mensen achter ons beleid.
“Kiezen voor wat écht telt.” Dat is de kernboodschap van de ChristenUnie, zoals we die ook bij de laatst gehouden gemeenteraadsverkiezingen hebben gebruikt. Maar wat is dat dan, waar kies je echt voor? Die vraag stelde ook mevrouw Benak bij het debat op RTV Drenthe. Ik was de laatste in de rij van fractievoorzitters die voorgesteld werden, en zag in haar ogen dat we eigenlijk niet veel tijd meer hadden en verder moesten. “Mensen” was mij korte antwoord. Daar nam ze genoegen mee: we gingen verder.
En hoe cliché dat antwoord ook is, daarin zit wel de kern. Daar zit ook de nu een uitdaging: de mensen achter de cijfers en plannen. Weten we hoe beleid uitpakt voor verschillende mensen? Dus niet alleen ‘de burger’, maar juist rekening houden met de verschillen tussen mensen. Te vaak blijkt achteraf dat er verkeerde verwachtingen waren, dat aannames niet klopten. Dat beleid onrealistisch was.
Vervolgens hebben we de reflex om daar waar het in de uitvoering misloopt, in te zetten op het efficiënter organiseren van de dienstverlening en willen we directer sturen. Dat zorgt voor veel algemeen beleid gericht op standaardisering. Voor een groot deel van de mensen kan dat prima zijn, maar het pakt niet altijd goed uit voor mensen in kwetsbare posities. Juist mensen met complexe vraagstukken lopen vast.
Als we als lokale overheid meer mensgericht — met de menselijke maat — willen handelen, moeten we rekening houden met hoe het met inwoners gaat (inzicht in hun leefsituatie, en opvatting), wat ze doen (als mantelzorger, vrijwilliger, werknemer, patiënt), wat ze kunnen (met verschillende kansen, posities, kapitaal). Kortom: kijk naar de mens achter de vraag.
Dit helpt om het beleid werkbaar te maken voor onze inwoners, om te bezien wat voor een inwoner haalbaar is. Dat helpt alles om antwoord te geven op de vraag hoe ons beleid uitpakt voor onze inwoners.
Dit speelt ook in de Kadernota 2023. Programma 1 (inwoners en bestuur) heeft het over deze kanteling: naar een nabije overheid. Die naast mensen staat en samen met hen optrekt. Maar dan naar de andere kant van het document: Programma 9 (sociaal domein). De uitvoering loopt uit de klauwen. Daarom willen we het efficiënter gaan organiseren, en met zicht op de risico’s en effecten beter gaan sturen. En door in te zetten op algemene voorzieningen kunnen we duur maatwerk voorkomen.
In 3 zinnen de inzet van de Kadernota met het mechanisme dat ik zojuist beschreef, waarvan we nu al kunnen aanvoelen dat het niet gaat werken. Niet voor mensen met complexe vraagstukken en mensen in een kwetsbare positie. Juist in het sociaal domein moeten we werken vanuit de Menselijke Maat en mensgericht handelen, op basis van vertrouwen en redelijkheid. Wat betreft de ChristenUnie moeten daar dus echt andere teksten komen te staan en moeten we op een andere manier gaan werken.
VN-verdrag voor mensen met een handicap
De ChristenUnie wil hier aandacht vragen voor een specifieke groep inwoners: mensen met een handicap. Zij en het VN-verdrag worden — spijtig genoeg — niet genoemd. Al eerder heeft de ChristenUnie (samen met de PvdA) een motie ingediend om een Emmense Agenda Toegankelijkheid op te stellen. Sinds 2017 hebben we daarover niets meer gehoord.
Daarom deze motie waarin wij het college verzoeken de Emmense Agenda Toegankelijkheid grondig te actualiseren of te herzien, waarbij in ieder geval wordt aangegeven hoe toegankelijkheid en de uitvoering van het VN-verdrag binnen de gemeentelijke organisatie is geborgd, en de Raad hierover voor de behandeling van de Begroting 2023 te informeren.
Lange termijn
“Kiezen voor wat écht telt.” Dat betekent voor de ChristenUnie ook kijken naar de lange termijn, naar wat nodig is voor een structurele aanpak, wat goed is voor Emmen over 5, 10, 20 jaar. De verleiding is groot om dat vooruit te schuiven, of naar andere overheden te kijken om stappen te zetten. Wij willen voorstellen om op 2 dossiers alvast stappen te zetten.
De eerste is op het vlak van duurzame mobiliteit: de treinverbinding met Groningen, de Nedersaksenlijn. Die wordt regelmatig — ook in de Kadernota — genoemd, maar nog teveel vanuit de ‘lobby-inzet’. De ChristenUnie is ervan overtuigd dat we ook zelf kunnen bijdragen aan de realisatie van deze lijn. Vooral als het gaat om het fysieke/ruimtelijke domein. We moeten meer anticiperen op de komst van de NSL door de verschillende routes én knelpunten in kaart te brengen.
Ten tweede willen wij aandacht voor de huisvesting van Facet (voormalig Bibliotheek en De Kunstbeweging). De Kadernota erkend de wens, noodzaak, maar vooral ook het belang van goede huisvesting. Daar zit de kanttekening bij dat de middelen daarvoor nog niet beschikbaar zijn.
Daarom verzoeken we het college de verschillende mogelijkheden voor huisvesting in kaart te brengen inclusief een globale kostenindicatie, en de Raad voor de behandeling van de Begroting 2023 hierover te informeren met het oog op besluitvorming.
Onze moties voor de Emmense Agenda Toegankelijkheid en voor de huisvesting van Facet zijn door de Raad aangenomen. Zo maken we onze ambitie concreet om te kiezen voor wat écht telt in Emmen.
